Fransızların "gourmet" diye yazıp Gurme diye seslendirdikleri “Gurme” sözcüğü Türkçe’ye Fransızca dan geçmiştir.
Osmanlıca: “Şikemperver”, “Çeşiden”, “Çeşende”
“Şikemperver” شکم پرور Farsça kökenli, boğazına düşkün, yemek tiryakisi, midesini seven, obur anlamında kullanılır.
“Çeşiden” lezzetine bakmak, tatmak.
“Çeşende” tadıcı, tadan, tadına bakan.
İngilizce de “Gurmend”
Türkçe de “Tatbilir” kullanılsa da tam yeterli değildir.
TDK’nin sözlüğünde karşılığı ”Damak zevki olan ve yiyeceklerini titizlikle seçen kimse”.
Savarin’e göre: Gurme, “yiyeceklerini zekice, ince bir zevkle seçer.”
Gurme Ahmet Örs “Fransızların bir de "gourmand" yani gurman dedikleri bir tip var ki, o da obur. Aslında oburluk ile gurmelik arasındaki sınırın çok ince”dir.
demekte ve “Tabii bu profesyonelce yapılan bir şey değil, bir hobi.” olduğunu net bir şekilde ifade ediyor.
Toplumumuzda Gurmelik bir meslek olarak bilinmekte.
Oysa Gurme olmak çalışmaya eğitimle olunmuyor. Doğuştan olan bir özelliğin bilgiyle ve duyguyla bileşimidir. Gurme bedavacı
değildir aksine bol harcama yaparlar.
Bir Gurme, iyi bir tat için hiçbir fedakarlıktan kaçınmadığı gibi harcadığı zaman, gideceği yerin ve paranın hesabı olmaz.
İyi bir tadın çok lüks ve pahalı olması önemli değildir. Gurme için önemli olan iyi tattan hoşlanmak, tada olan aşkıdır. Gurme için en önemli şey damağı, tat alma yeteneği ve duygusudur. Gurme tat için kullanılan malzemedeki egzotizmi ve uyumu, hazırlanmasında yapılan incelikleri, emekleri, hazırlanırken tada katılan ruhu bilir ve takdir eder.
Gurmelik en masraflı hobilerdendir.
Yemek konusuna ilgi, dünyanın hemen hemen her ülkesinde büyük hızla yükseliyor.
Birçok ülkenin televizyonlarında yemek programları sayısı hızla artıyor. Hatta tamamen yemek programı yapan kanalların sayısı da çoğalıyor.
Bizim ülkemizde de özellikle son 10 yılda yemek ve yemek kültürüne olan ilgi hızla artış gösteriyor. Gazetelerde yeme içme yazarları, mekân eleştirmenleri, gezgin gurmeler birbiri ardına artmaktalar.
Gurmelik konusu öylesine yayıldı ki, gurme jürilerine de yaşadıkları yere göre kategorize sıfatlar verilmeye başlandı. Karslı gurme, Diyarbakırlı gurme, Ankaralı gurme gibi… Kazara ilçe veya köyde yaşıyorsanız gurmelik sınıflaması dışında kalabilirsiniz!
Aslında yemek kültürünün gelişmesi adına hoş gelişmeler bunlar. Çok adil gibi gözükmese de çeşit çeşit kategorilerde Türkiye’nin ilk 10’ları gibi tablolarla eğlenceli ve haberdar edici yemekler, restoranlar, mekânlar, vb. bir sürü şeyi öğreniyoruz.
Diğer taraftan mekanları gezerek yemek eleştirileri yapanlarla, gerçekten gurme olanların ayrılması gerektiğini düşünenlerden olduğumu belirtmeliyim.
Yemek üzerine araştırmaların yapılması, restoranların eleştirilmesi, dünya üzerinde dolaşan gurmelerin,mekan eleştirmenlerinin keşiflerini, deneyimlerini milyonlarca okuyucuyla, izleyiciyle paylaşması beğeni düzeylerimizin gelişmesine katkıları nedeniyle çok önemli bir misyon üstleniliyor..
Bu arada, gurmelik nedir? , gurme kimdir?
“Gurme’’ Fransız kökenli bir sıfat, Gurman’dan geliyor.
’’Gourmet “ Lezzeti keşfetmiş, damak tadına sahip kişi demek. Birçok benzer tanımlamalarda mevcut. “yemesini bilen“ , “ağzının tadını bilen“ , “iyi yemeği seven,yemek konusunda müşkülpesent davranan“ vs…
Gurme, iyi bir yemek sonrasında o yemekte hangi baharatın veya neyin ne kadar eksik veya fazla olduğunu söyleyebilen kişidir. Bütün gurmeler eşit damak tadına sahip olmasa da belli eleştirileri aynı doğrultuda yapmaları çok olasıdır. Lezzetlerin düzeltilmesi ve geliştirilmesi açısından kişilere çok faydası olmuştur.
Gurmelik çoğunlukla, çok küçük yaşlardan itibaren, evdeki sofra kültürü ve aile bireylerinin yeme içmeye meraklılığından başlayıp daha sonra bireyin ilgisiyle gelişmekte ve hayat tarzı olmaktadır.
Gurmelik sadece neyin nasıl pişirileceği veya nasıl içileceğini söylemekle bitmiyor. Uyumlu menü kombinasyonlarını yapmak da gurmenin işidir.
Mönü yapmak çok özenli bir iştir. Hangi yemeğin nasıl bir ortamda servis yapılması çok dikkat ister. Salonun dekorasyonu, masa örtüleri, kullanılan tabak, çatal, bıçak takımları, bardaklar, ortam sıcaklığı, yemeğin uygun ısıda servisinin yapılması gurmenin sorumluluğundadır.
Gurmeler bir menüye baktığı zaman tat vb. duyu refleksleri çalışmaya başlayarak tat yelpazesini gözden geçiriyordur. Hangi yemeğe hangi şarap seçiminin uygun olacağını anında söyler.
Gerçek bir gurme olabilmek için insanın önce kendisini bu işe adaması gerekli.
Adeta en başta gelen hobiniz bu olmalı, dünyada gelişen her gelişmeden, bütün önemli yazılardan haberdar olmalısınız. Yeryüzündeki yemeklerde kullanılan malzemeleri çok yakından tanımalısınız.
Pirinç türlerinin, peynir, şarap, z.yağ… Çeşitleri vb. birçok ürünün ve bu malzemelerin birbirlerine benzer türleri ve bunların ayırımlarını yapabilmelisiniz.
Gurmeler, yemek kültürü üzerine yazı yazan, bu konuda zengin birikimli kişilerdir. Restoran eleştirmenlerinden farklıdırlar. Onlar bilinmeyen tatları keşfettirip, bildiğimiz tatların perde arkasını, farkında olmadığımız incelikleri aktarırlar. Yaptıkları, gastronomi, antropoloji, sosyoloji, tarih ve gazetecilik disiplinlerinin karışımı olan bir tür araştırmacılıktır.
Son olarak;
GURME OLMAK İSTİYORUM diyenlere;
Gurmelik kursu diye bir kurs yoktur. Gurmelik bir meslek değildir. Gurmelik en masraflı hobilerdendir. İyi yemek uğruna harcanan zaman ve paranın haddi ve hesabı da yoktur.
YAZAR : ROZ
KAYNAK : https://gurmeevi.tr.gg/Gurme.htm